• image
  • image
  • image
 

Szanowni Państwo
NOWA oficjalna strona internetowa Kampinoskiego Parku Narodowego została uruchomiona pod adresem:

 

https://kampn.gov.pl

 

Obecna strona będzie funkcjonować pod starym adresem, lecz nie będą pojawiać się na niej nowe informacje,
a obecnie na niej zawarte nie będą już aktualizowane.


 

Nową stronę wydano w ramach Projektu POIS.02.04.00-00-0001/15 „Promocja Parków Narodowych jako marki”
współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020

 

 

logos.png 

Teren Puszczy Kampinoskiej, w porównaniu do sąsiednich obszarów równinnych, charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem morfologicznym powierzchni. Ukształtowanie powierzchni ma budowę pasową. Posuwając się z północy na południe, można wyodrębnić: współczesne koryto Wisły w międzywalu, tarasy zalewowe Wisły, północny pas wydmowy, północny pas bagienny, południowy pas wydmowy, południowy pas bagienny, skarpę pradoliny Wisły oraz Równiny Łowicko Błońską (na zachodzie) i Warszawską (na wschodzie). Najwyżej położony punkt znajduje się w okolicy Opalenia, przy wschodniej granicy Parku (106,6 m n.p.m.), a najniżej – w zachodniej części północnego pasa bagiennego (68,1 m n.p.m.), przy czym różnice wysokości względnej pomiędzy szczytami wydm i niemal płaskimi obszarami pasów bagiennych dochodzą do 30 m.

Najgłębsze wiercenia geologiczne na obszarze KPN i okolicy maja głębokość około 250 m sięgają do osadów kredy górnej (mastrycht) Osady te wykształcone są w postaci margli i mułowców. W paleogenie osadziły się tu morskie piaski i żwiry glaukonitowe o miąższości 60-90 m (oligocen). W neogenie w lądowych zbiornikach wodnych osadziły się piaski, iły i mułki, przewarstwione pokładami węgla. W spągu osadów czwartorzędowych Mazowsza występuje miąższa seria tzw. iłów pstrych (górny miocen, pliocen). Powierzchnia stropowa pliocenu jest silnie zróżnicowana, gdyż miejscami została wtórnie wyniesiona przez procesy glacitektoniczne.

Na terenie Puszczy Kampinoskiej nie zachowały się osady preglacjału oraz zlodowacenia Narwi i interglacjału kromerskiego, dobrze wykształcone na terenie Warszawy. Jako najstarsze występują tu gliny zwałowe zlodowaceń Nidy, Sanu 1 i Sanu 2. Gliny zwałowe zlodowaceń Odry i Warty zalegają blisko powierzchni terenu na Równinie Łowicko-Błońskiej i rozcięte są erozyjnie , zwłaszcza w strefie krawędziowej równiny, w wyniku intensywnej erozji w interglacjale eemskim.

Największy wpływ na ukształtowanie powierzchni Puszczy Kampinoskiej wywarł lądolód ostatniego zlodowacenia zwanego zlodowaceniem wisły albo północnopolskim. W czasie nasuwania lądolodu ponad 50 tys. lat temu przed jego czołem w Kotlinie Warszawskiej utworzył się obszar pojezierza. W jeziorach powstawały charakterystyczne dla zimnego, peryglacjalnego klimatu osady zastoiskowe, tzw. iły warwowe o pasiastej strukturze. Te osady jeziorne występują w okolicach Radzymina, Marek, oraz na Równinie Łowicko-Błońskiej. Wydobywa się je np. w kopalni w Plecewicach koło Sochaczewa. Są używane do produkcji cegieł i ceramiki.

Około 22 tys. lat temu lądolód osiągnął maksimum swojego zasięgu, nie dotarł jednak do granic Puszczy Kampinoskiej, lecz zatrzymał się na wysokości Płocka. Wody wypływające spod topniejącego lodowca oraz rzeki płynące z południa i ze wschodu utworzyły szeroką rzekę marginalną, która płynęła na zachód i uchodziła do Morza Północnego. Ta rzeka początkowo wyerodowała większość osadów zastoiskowych tworząc szeroką dolinę, a następnie wypełniła ją osadami piaszczystymi i żwirowymi. W ten sposób ukształtowała się Pradolina Warszawsko-Berlińska. Okres intensywnego nanoszenia piasków i żwirów zakończył się około 14 tys. lat temu.

Klimat stopniowo ocieplał się, lądolód topniał i w końcu otworzyła się dla wód droga na północ w stronę Morza Bałtyckiego, które w tym okresie było jeszcze jeziorem lodowym. Wisła stała się rzeką o szerokości zbliżonej do dzisiejszej. Erodowała wcześniej naniesione osady i żłobiła nowe koryto, pozostawiając taras zbudowany z osuszonych piasków i żwirów. Ten najstarszy taras na obszarze Puszczy Kampinoskiej nazywa się wydmowym. W okresie ustępowania zlodowacenia następowały znaczne wahania klimatu. Każde ocieplenie i następujące po nim ochłodzenie a także zmiany wilgotności inicjowały kolejne fazy przesuwania koryta, wynoszenia i usypywania osadów rzecznych i powstawanie nowych tarasów. W ten sposób powstały: taras falenicki – odpowiadający południowemu pasowi obniżeń bagiennych, praski – odpowiadający północnemu pasowi obniżeń bagiennych oraz dwa holoceńskie (powstałe w ciągu ostatnich 10 tys. lat) tarasy zalewowe – wyższy i niższy. Pomiędzy pasami bagiennymi pozostały dwa wyniesione pasy wydmowe. Wszystkie te formy mają przebieg równoleżnikowy, w przybliżeniu równoległy do obecnego koryta Wisły.

Na osuszonym obszarze najwyższego tarasu, w zimnym i suchym klimacie peryglacjalnym, szybko zaczęły powstawać wydmy paraboliczne o ramionach skierowanych na zachód. Południowe ramiona wydm połączyły się tworząc wały wydmowe o długości ok. 8 km w przypadku południowego i ok. 6 km w przypadku północnego pasa wydmowego. Obecnie wydmy Puszczy Kampinoskiej uważamy za jeden z najlepiej zachowanych kompleksów wydm śródlądowych w Europie.

Tereny bagienne opuszczone przez Wisłę ponad 10 tys. lat temu stopniowo przekształciły się w torfowiska niskie, zależne od poziomu wód podziemnych. Miąższość torfu nie przekracza z reguły 1 m. Pośród płaskiej powierzchni torfowisk występują piaszczyste wyniesienia zwane grądami. Torfowiska wysokie powstały natomiast w zagłębieniach miedzy wydmowych. Największym i najlepiej zachowanym torfowiskiem wysokim w Puszczy Kampinoskiej jest Długie Bagno.

 

Projekty
NFOŚiGW - logo Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska - logo
Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska
Projekty finansowane z Unii Europejskiej Lasy Państwowe - logo