Na półmetku realizacji zadań projektu „Ochrona mozaiki siedlisk”

Utworzono: środa, 19 luty 2020

Projekt pn.: „Ochrona mozaiki siedlisk rzadkich gatunków roślin i zwierząt w Kampinoskim Parku Narodowym” (nr umowy o dofinansowanie POIS.02.04.00-00-0146/16-02) rozpoczął się we wrześniu 2017 r. Zgodnie z założeniami ww. umowy projekt będzie trwać jeszcze przez najbliższe 2 lata, tj. do końca 2021 r.

Wartość projektu wynosi 11,47 mln zł. Środki unijne Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (FS-POIiŚ) na lata 2014-2020 (https://www.pois.gov.pl), stanowią 85% wartości przedsięwzięcia (9,75 mln zł). Pozostałe 15% (1,72 mln zł) to środki krajowe (dotacja celowa budżetu państwa na współfinansowanie projektów unijnych i środki własne KPN). Instytucją Wdrażającą jest Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych (http://www.ckps.lasy.gov.pl).

Do dnia 31.12.2019 r. wydano w ramach realizacji zadań projektu 7,78 mln zł, co stanowi blisko 68% wartości całkowitej projektu.

Przedsięwzięcie zostało podzielone na 33 zadania. Niektóre z nich zostały już zakończone i zrealizowane. Dotyczy to m.in. zakupu samochodu terenowego do realizacji zadań projektu w terenie (grudzień 2017), zakupu zestawów komputerowych, aparatu fotograficznego i komputera polowego do zarządzania projektem (II kwartał 2018 r.) ortofotomapy parku oraz przede wszystkim działań promujących projekt. W grudniu 2018 r. ze środków projektu wydano kalendarz ścienny (1000 szt.) i broszurę informacyjną „Kampinoski Park Narodowy” (https://www.kampinoski-pn.gov.pl/do-sciagniecia/file/207-broszura-kpn-nowa-2019-r). W marcu 2019 r. wydano najnowszy album poświęcony tematyce parku (nakład 3500 egz.) oraz w tym samym okresie miało miejsce otwarcie wystawy fotograficznej „Mozaika przyrodnicza Puszczy Kampinoskiej”. Realizacja tych dwóch działań zbiegła się z obchodami 60-lecia powstania Kampinoskiego Parku Narodowego.

Na przełomie 2018 i 2019 r. zakupiono materiały w ramach promocji projektów finansowanych ze środków unijnych w Kampinoskim Parku Narodowym. Zakup odbywał się ze środków przedmiotowego przedsięwzięcia oraz ze środków projektu "Czynna ochrona nietoperzy i renaturyzacja siedlisk murawowych w północnej części Łużowej Góry w Kampinoskim Parku Narodowym" (nr projektu: POIS.02.04.00-00-0017/16). Zakupiono m.in. namiot wystawienniczy, grę plenerową, torby płócienne, ubrania (koszulki typu t-shirt i polo, kurtki typu softshell, czapki z daszkiem), odblaski, długopisy, mapy turystyczne, itp. Powyższe materiały cieszyły się ogromnym powodzeniem i stanowiły znakomitą promocję ww. przedsięwzięć unijnych, gdyż niektóre z nich mają nadruki zwierząt chronionych w ramach realizacji ww. projektów.

Powyższe działania informacyjno-promocyjne mają na celu zapoznanie okolicznych mieszkańców i turystów z prowadzonymi działaniami w ramach przedsięwzięć unijnych. Jedną z okazji promowania projektu była organizacja pikniku rodzinnego na polanie Jakubów w Izabelinie w dniu 01.06.2019 r.

Projekt „Ochrona mozaiki siedlisk” był także przedstawiany na antenie TVP2 w ramach promocji projektów finansowanych przez Unię Europejską https://www.kampinoski-pn.gov.pl/aktualnosci/wydarzenia/889-kampinoski-park-narodowy-w-pytanie-na-sniadanie

Prowadzony jest nadal wykup gruntów prywatnych w ramach projektu. Z zakładanych do wykupu w projekcie 70 ha do końca 2019 r. przeprowadzono 31 transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości na rzecz parku i wykupiono przeszło 52 ha, w tym 5 gospodarstw zabudowanych za kwotę ok. 6,43 mln zł. Środki unijne stanowią obecnie w parku podstawowe źródło wykupu gruntów prywatnych. Mając na względzie zadeklarowaną ilość dobrowolnych zgłoszeń sprzedaży działek, jest to niestety nadal kropla w morzu potrzeb.

Warto tutaj dodać, że do końca 2019 r. w ramach prowadzonego od 1975 r. „programu wykupów gruntów prywatnych w Kampinoskim Parku Narodowym” z zakładanych ok. 13,5 tys. ha wykupiono na rzecz parku około 11,2 tys. ha (ok. 83% planowanej powierzchni do wykupu).

Grunty wykupione w ramach projektu poddawane są ocenie przyrodniczej. W I kwartale 2019 r. wybrano ekspertów przyrodników, którzy będą prowadzili do końca 2021 r. ekspertyzy pod kątem inwentaryzacji botaniczno-fitosocjologicznej i entomologicznej wykupionych gruntów oraz lichenologicznej i ornitologicznej na wykupionych gospodarstwach rolnych. Prowadzony jest także monitoring zbiorowisk nieleśnych na blisko 100 stanowiskach i cenzus występowania błotniaka stawowego i łąkowego na terenie parku oraz jego otuliny.

Oprócz wykupu gruntów prywatnych kontynuowane są także w projekcie działania ochronne na obszarze tzw. pasów bagiennych KPN, mające na celu zachowanie cennych zbiorowisk przyrodniczych, gatunków flory i fauny związanymi z siedliskami nieleśnymi Kampinoskiego Parku Narodowego. Od 2018 r. na powierzchni około 150 ha prowadzone są koszenia łąk (zarówno ręczne, jak i mechaniczne), ograniczanie występowania zielnych i drzewiastych gatunków inwazyjnych (m.in. nawłoci późnej i kanadyjskiej, rdestowca japońskiego, kolczurki klapowanej, czeremchy amerykańskiej, robinii akacjowej, klonu jesionolistnego, dębu czerwonego, sumaka octowca i in.) oraz prace związane z zachowaniem stref ekotonowych, ochrony krajobrazu, itp.

Powyższe zadania stanowią uzupełnienie czynnych działań ochronnych związanych z zachowaniem ekosystemów nieleśnych, prowadzonych przez park na powierzchni ok. 1300 ha.