W ostatnich dniach gościli w Kampinoskim Parku Narodowym specjaliści z z Leśnego Banku Genów w Kostrzycy. Celem ich wizyty było zebranie nasion rzadkich i zagrożonych gatunków roślin: ziomoziołu północnego – gatunku objętego w Polsce ochroną częściową i pełnika europejskiego – objętego ochroną ścisłą. Według Polskiej Czerwonej Listy Roślin oba gatunki są narażone na wyginięcie.

 

Zimoziół to mała krzewinka z zimozielonymi liśćmi. Jest reliktem glacjalnym, rośliną charakterystyczną dla borów, pospolitą w strefie arktycznej i subarktycznej, czyli w tundrze i tajdze. W Polsce przebiega południowa granica jego zwartego zasięgu. Zimoziół był jedną z ulubionych roślin Karola Linneusza, stąd pochodzi jego nazwa łacińska - Linnaea borealis.

Pełnik europejski to roślina z rodziny jaskrowatych, chociaż niektórym jego pełne, kuliste kwiaty kojarzą się z różą (stąd na Dolnym Śląsku nazywany różą kłodzką, jest symbolem ziemi kłodzkiej). Piękne kwiaty pełnika sprawiły, że dawniej masowo wykopywano rośliny z naturalnych stanowisk do ogródków przydomowych i zrywano na bukiety, co przyczyniło się do drastycznego zmniejszenia liczebności populacji. Obecnie jest hodowany jako roślina ozdobna w wielu odmianach. Dużym zagrożeniem dla gatunku jest zanikanie jego naturalnych siedlisk - wilgotnych łąk i ziołorośli.

Naukowcy z Kostrzycy pobrali tkanki roślin, delikatnie obcinając fragmenty liści skalpelem. Zebrany materiał umieszczano w bibule znajdującej się w zamykanym strunowo woreczku z żelem krzemionkowym, w celu jak najszybszego wysuszenia tkanki roślinnej. Pozyskane zostały także ich nasiona. Zbiór materiału genetycznego prowadzony jest w celu zbadania i zabezpieczenia różnorodności genetycznej gatunków zagrożonych wyginięciem w banku genów. Przechowuje się go w warunkach tradycyjnych oraz w temperaturach kriogenicznych (w warunkach ciekłego azotu).

"Zebrany i wyhodowany materiał posłuży do realizacji programów reintrodukcji i restytucji zagrożonych gatunków oraz wzbogaci kolekcje edukacyjne ogrodów botanicznych, umożliwi prowadzenie badań naukowych." czytamy na stronach LGB w Kostrzycy. Więcej informacji można znaleźć tutaj http://www.lbg.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/nowe-gatunki-w-banku-dna-i-tkanek i tutuaj: https://barkodowanie.pl/bank-dna/"

 

Pełnik europejski

Zimoziół pólnocny